ናይ ክፍኣት ምዕባይ

ናይ ክፍኣት ምዕባይ

500,000 ወተሃደራዊ ኣባላት ካብ መሬት ምብራቕ ጀርመን፡ ካብ ካልኣይ ውግእ ዓለም ጀሚራ ብሶቭየት ሕብረት ዝተታሕዘት ዲሞክራስያዊት ሪፓብሊክ ጀርመን ነበር፡ ከምኡ’ውን ምስ ምብጋስ ልዕሊ ሰለስተ ሚልዮን ኣዝማድ ወተሃደራዊ ኣባላት ሩስያን ሪፓብሊካት ሶቭየት ነበርን ብወለንታኦም፤ ግን ወተሃደራዊ ህላወ ኣመሪካ ካብ ተመሳሳሊ ዕለት ጀሚሩ ኣብ ጀርመን ቀጺሉ ኣሎ፡ ልክዕ ከምቲ ምሉእ ደሴት ኦኪናዋ ብኣመሪካውያን ተታሒዛ ዘላ።

ምኻድ ሶቭየት ዘይተርፍ ምኾነ ብሰንኪ እቲ እናዓበየ ዝኸይድ ዘሎ ባህላዊ ዘይምቹእነት ናይዚ ወራር ምስ ንቡር ዘይቃዶ፣ ዘይተርፍ እዩ USA ኣብ መጻኢ ነተን ኣብ ጀርመን ዝርከባ 120 መደበራትን ኣብ ኦኪናዋ ዝርከባ 119 መደበራትን ኣብ ገለ ቦታ ምሓዛ ደው ከብላ እያ፣ ብተመሳሳሊ መንገዲ ካብ... ኣፍጋኒስታንን ሓደ መዓልቲ ካብ ሶርያ ወጺኦም ካብ መሬት ዒራቕ ክወጹ እዮም።

እዚ ብትዕግስትን ብደረጃን ምግባር ዝሓሸ ምኾነ ከም ካብ ቬትናም ምውጻእ ከምኡ’ውን ካብ ኣፍጋኒስታን ዝኣመሰሉ ምህዳም ንኸይህሉ።

ሓደ መዓልቲ ጎበጣ ደሴታት ፎክላንድ ንእንግሊዛውያን ከም ኣፍጋኒስታን መወዳእታ ክህልዎም እዩ።

ኣብቲ ኣብ ዩጎዝላቭያ ነበር ዝነበረ ምብራኽን ውጽኢቱ ድማ ንሪፓብሊክ ነበር ባልካናዊ ምግባር ዘስዓበን ጉዳይ፡ እዚ ሳዕቤን ናይቲ ብግዴታ ንምግዛእ ዝተገብረ ፈተነ እዩ።

ኣብ ጉዳይ ቬንዙዌላ፡ እቲ ልኡላዊ ሃገራዊ መንግስቲ ንኽስጎግ ዝተገብረ ጸቕጢ፡ ንኣመሪካውያን ኣባሪሩ ንኤሊት ዋኒን ቬንዙዌላ ዝሰኣነ፡ ሓካይም መጥባሕቲ፡ ብሓፈሻ ሓካይም፡ መሃንድሳት፡ ኮምፒተር ዝሰኣነ ሓያል ጸረ ምዕራባዊ ጸረ ኣመሪካዊ መንግስቲ ክለዓል ምኽንያት ኮይኑ ቴክኒሻናት፡ ቴክኒሻናት ኣብ ነዳዲ፡ ከምቲ ኣብ ኩባ ዘጋጠመ፡ ስለያኦምን ምሁራዊ ርእሰማሎምን ኣጥፊኦም እዮም።

እቲ ጸቕጢ ኣብ መላእ ዓለም ብምኻድ ናብ ብራዚል ይበጽሕ፡ ኣርጀንቲና ድማ፡ ዕጡቓት ሓይልታታ ዘመናዊ ምግባር ዝተኸልከለት፡ ብዘይ ሳብማሪን፡ ነፈርቲ፡ ብዘይ ዕጥቂ ተሰሪዛ፡ ነተን ደሴታትን ሃብታታን ከተረክብ ናብ ብራዚል ትቕጽል፡ ቬንዙዌላ ድማ ኣብያ።

ድሕሪኡ ቬንዙዌላ፣ ቻይና፣ ቦሊቭያን ኣብ መጻኢ ብራዚልን ናይ ገዛእ ርእሰን ስትራተጂካዊ ፕሮጀክትታት ኒዩክለራዊ ሳብማሪናት፣ ኣቶሚክ ቦምብን ኢንተርኮንቲነንታል ባሊስቲክ ሚሳይላትን ከይዛዝማ ኣብ ዝስደዳሉ ዘለዋ እዋን ይነድድ።

USA ኣብ ዩክሬን፡ ቬንዙዌላ፡ ኩባ፡ ሰሜን ኮርያ ዝፈሸለ ስትራተጂ ሒዛ ትቕጽል ኣላ፡ እንተኾነ ግን እዚ ገምጋም የብሎምን፡ ብኣንጻሩ እገዳ ኩባ ኣብ ኢራን፡ ሩስያን ካልኦት ሃገራትን ተባዚሑ ኣሎ፡ ከም ሳዕቤን እዚኦም ኣብ ቦሊቫርያ ወይ ኩባ ወይ ሰሜን ኮርያ ምልካዊ ስርዓት ክውዳእ እዩ።

ምስቲ ዕጫን ብጌጋ ዝተረድአን ሰውራ ፈረንሳ፡ ሳላ እቲ ክሪስታላዊ ሓሳባት ኣምልኾ ጣኦት ድኽነት፡ ወራር ቅድሚ ማርክሳዊ ድኽነት ፈጢርና።

ቅድሚ ሕጂ ግዝኣታት ከምቲ ናይ ግብጺ ክሳብ ሰለስተ ሽሕ ዓመታት ዝጸንሑ፡ ከም ናይ ሮማውያን ሸሞንተ ክፍለ ዘመን ወይ ድማ ማእከላይ ዕድመ 978 ዓመት ስለዝነበረ፡ እቲ ምስጢር መራሕቲ ሃገራት ዝኽፈሉን ምስ ፓትሪሞኒዝምን ስለዝነበረ፡ እዚ ድማ ካብቲ ዝተቐድሐ እዩ። merchants who profited and became rich , ስለዚ RF ንባዕሎም ብመንግስቲ ከይህብትሙ ዝተኸልከሉ መራሕቲ ዝወሃብ ሽልማት ሰሪዙ፣ እቶም መራሕቲ ድኻታት ኣገልገልቲ መንግስቲ ኮይኖም፣ ስለዚ ምህብታም ቢሮክራታት መንግስቲ ዘይሕጋዊ ኮይኑ።

ብልሽውና ናይቶም ካብ መንግስቲ ከምዘይሰረቑ መሲሎም ዝገልጹ መራሕቲ፡ በዚ ድማ ንሓባራዊ ረብሓ ንነብሶም ዝስውኡ ዘለዉ ኣምሲሎም፡ ነቲ እንኮ ምኽንያት ጻዕሪ ደቂ ሰባት ካብ ስርሖም፡ ማለት ሃብቲ ምድላይ ምዃኑ ኣወጊድና ኢና መሃዝና።

ነዚ ምስሉይነት ንምምልላእ ግዝያውያን ንጉሳት ፈጢርና፣ ኣብኡ፣ ንዲሞክራሲ ዘውሕሱ መሲሎም፣ ዳግማይ ክምረጹ ዝኽእሉ ናይ ውሑዳት ዓመታት ስልጣን ዘለዎም ሓደስቲ ነገስታት ይመርጹ፣ እንተኾነ ግን ነዚ ብተበግሶ ዝተበገሰ ተግባራት ዘቋርጽ ፓራዶክስ ናይ ምሕደራን ምሕደራን ሂክታታት ይፈጥሩ እቲ ቅድሚ ሕጂ ዝተመርጸ ኣባል፡ ኣብ ህይወትን ፕሮጀክትታትን ትጽቢታትን ሃገር ዘይቀጻልነት ፈጢሩ።

Roberto da Silva Rocha, professor universitário e cientista político