ፔትሮዶላር ዝበሃል ትካል እዩ።

ፔትሮዶላር ዝበሃል ትካል እዩ።

ካብ ብሬተን ዉድስ ጀሚሩ ዓቢ ሓሳብ እዩ ነይሩ ኣብኡ እቲ እማመ መሶብ ባጤራታት መልህቕ ቦርድ ባጤራ ክኸውን እዩ፣ ግን መርገጺ ኣሜሪካ ከም እንኮ ሓይሊ ምስ ኢንዱስትሪኣ ዘይተበላሸወን ድሕሪ ዕንወት ኤውሮጳ፣ ጃፓንን ቻይናን ውድድር ኣይነበሮን፣ ብዘይካ ሶቭየት ሕብረት፣ ቸርችል ዊንስተን ዝተገንዘቦ ነገርን ምስቲ ኣብ ልዕሊ ሓዉ USA ናይ ፍራንኮ-ብሪጣንያዊ-ኣመሪካዊ ማሕበረሰብ ዝነበሮ ውጥረት ዝጀመረን ውጽኢቱ ድማ ንዓለም ካብ ሓይሊ ኢንዱስትሪ ሶቭየት ንምክልኻል ማርሻል ፕላን ዝፈጠረሉ ምኽንያት እዩ። ዝሑል ኲናትን መጋረጃ ሓጺንን ኣበጊሱ፡ ዝተረፈ ንፈልጦ ኢና።

ዓለም ኣዝያ ዓባይ እያ ንወነንቲ እታ ሜትሮፖሊስን መግዛእቲ ነበር ሰሜን ኣሜሪካን ከም ካናዳ፡ ኣውስትራልያን ከም ካናዳ፡ ኣውስትራልያን ዝተረፋ ኤውሮጳን ጃፓንን ድሑር ኮርያን ድማ ከም ዋሕስ ወርቂ ዶላር መብጽዓ ብምእታው ዶላር ከዐርዩ ተጸንቢሮም ፣ ግን ክሳብ 1972 ሪቻርድ ኒክሰን ነቲ ወርቃዊ ባላስት ንምውዳእ ጽፍዒት ዝሃበሉ ጸኒሑ።

ጀርመን፡ ጣልያን ኣብ ኣመሪካ ተታሒዙ ዝነበረ ዕቑር ወርቂ ክምለስ ይሓታ፡ ኣመሪካውያን ግና መልሲ ስለዘይህቡ ምስቲ ዝዓበየ ኣፍራዪ ነዳዲ ዓለም ምሕዝነት ብምፍጣር፡ ክሳብ ቅትለት ሱሌማን ዝተባህለ ውዲት ዝዓለመ ሪፖርተር ዝጸንሐ ምሕዝነት ይፈጥሩ ኣንጻር እታ ሓቀኛ ስዑዳዊት ስድራቤት፡ ጨና ናይቲ ኣብኡ ዝበጽሐ ሕብራዊ ሰውራ፡ ድሕሪ ዑደት ኣብ ናይ ቀደም ቸኮዝሎቫክያ፡ ግብጺ፡ ሊብያ፡ ሊባኖስ፡ ዩጎዝላቭያ፡ ዩክሬን፡ ድሕሪኡ ድሕሪ ውድቀት ኣብ ሶርያ፡ ኣፍጋኒስታን፡ ምውጻእ ካብ ስርዓት ስዊፍት ጀሚሩ፡ ኔቶ፡ ሕብረት ኤውሮጳ ፣ ብረክዚት፣ ከምኡ’ውን ናብ መሶብ ሳንቲም ናይቲ ኣብ ብሬተን ዉድስ ዝቐረበ ሓሳብ ንምምላስ ትሽዓተ ዕድል።

ሕጂ፡ ካብ ዓወት ፔትሮዶላር ተመርኲስና፡ ነቲ ዕድል ተጠቒምና፡ ነዳዲ፡ ሊትየም፡ ማዕድን ሓጺን፡ ታይታንየም፡ ኒዮብየም፡ ብሩር፡ ወርቂ፡ ጋዝ፡ ኣሉሚንየም፡ ነሓስ፡ ብርቂ መሬት ሓዊሱ መሶብ ኣቑሑት ዝብል ሓሳብ ከነበርክት ንኽእል ኢና። ፣ ቤሪል ፣ ታንግስተን፣ ኮባልት፣ ኤንፒኬ፣ ስጋ ከብቲ፣ እኽሊ።

ግን፡ ኣመሪካ ካብ ቁጽጽር ወጻኢ እያ፡ እዚ ንኣሜሪካ ካብቲ ስርዓት ንምግላል እኹል እዩ። ንዕኡ ግን ኣለዉ፡ ብሪክስ፡ ኣሴንን ካልኦት ውህደታት ሃገራት ናጻ ዝኾኑን ከምቲ ዝገበርዎ ኣይፋል ምባል ዝተማህሩን: ኣፍጋኒስታን፡ ቱርኪ፡ ሩስያ፡ ሞልዶቫ፡ ድሕሪኡ ድማ ሕብረት ኤውሮጳ ድሕሪ ምውቃዕ እገዳ ጋዝ ከም እገዳ ተመሲሉ። ዓደግቲ ጋዝ ሩስያን ላዕለዋይ ደረጃ ዋጋ ነዳዲን፡ ካልእ ሓደጋ ናይቲ ዝበስበሰ ሃጸያዊ ግዝኣት ኣብ መወዳእታ ልዕልናኣ።

Roberto da Silva Rocha, professor universitário e cientista político