quinta-feira, 31 de julho de 2025

ދީނުގެ ސަބަބުން އުފެދިދާނެ އަލާމާތްތައް:

ދީނުގެ ސަބަބުން އުފެދިދާނެ އަލާމާތްތައް:

1 – ނަފްސުގެ ދާއިމީ ތަކުލީފުތަކާއެކު ޕޯސްޓްމޯޓަމް އަދަބާއި ބެހޭގޮތުން އޮޅުވާލުން؛

2 – މަރުވުމަށްފަހު ލިބޭ އުފަލާއި ދާއިމީ އުފަލުގެ ބަދަލު ދިނުމާ ބެހޭ ގޮތުން އޮޅުވާލުން؛

3 – ޖިސްމާނީ އެދުންތައް ކަނޑާލުމާއި ދޮގު ފާފަވެރި އުފާތަކުން އުފާ ހޯދުމާ ބެހޭ ވަހުމުތައް؛

4 – ޕޯސްޓްމޯޓަމް އަދަބުގެ އަދަބުގެ ދަށުން ކާނާއާއި ބުއިންތަކާއި މުނިފޫހިފިލުވުމާއި ބަސްތަކާއި އަމަލުތަކާއި އަދި ޚިޔާލުތަކުން ވެސް ދުރުހެލިވުމާ ބެހޭ އޮޅުވާލުން؛

5 – ނުފެންނަ ކަންތައްތަކުން ދާއިމީ ގޮތެއްގައި ފާރަލާކަން އިހުސާސް ކުރެވޭ ވަހުމުތައް؛

6 – ނުފެންނަ ފަރާތްތަކުގެ އުސޫލުތަކަށް ނުކިޔަމަންތެރިވުމުގެ ސަބަބުން ޖަޒުބާތީ ގޮތުން އަމިއްލައަށް ގެއްލުން ލިބުމުގެ އޮޅުވާލުން؛

7 – ގަވާއިދުތަކާއި ވާޖިބުތަކަށް ނުކިޔަމަންތެރިވުމުގެ ސަބަބުން ކުށްހީ ކޮމްޕްލެކްސްގެ އޮޅުވާލުމާއި، ނުފެންނަ ފަރާތްތަކުން ޑިކްޓޭޓްކޮށް ކޮންޓްރޯލްކުރާ ގޮތަށް ދޫކޮށްލުން؛

8 – ނުފެންނަ ފަރާތްތައް ހިތްހަމަޖެހުމަށްޓަކައި މުދާތައް ބޭކާރުކުރުމާއި ޤުރުބާންކުރުމުގެ އޮޅުވާލުން؛

9 – ނުފެންނަ ފަރާތްތަކުގެ އެދުންތަކަށް އިންސާނީ މަންދޫބުން ޑިކްޓޭޓްކުރާ ޝަރުތުތަކާ ނުލައި ކިޔަމަންތެރިކަމުގެ އޮޅުވާލުން؛

10 – ނުފެންނަ ފަރާތްތައް ތަމްސީލުކުރާ ކަމަށް ބުނާ މީހުންނަށް ނިންމުންތަކުގެ މައްޗަށް ކޮންޓްރޯލް ދިނުމުގެ އޮޅުވާލުން؛

ދުނިޔޭގެ ސިއްހަތު ޖަމިއްޔާ (ޑަބްލިއުއެޗްއޯ) އިން ޝާއިއުކުރާ އިންޓަނޭޝަނަލް ކްލަސިފިކޭޝަން އޮފް ޑިޒީޒް (އައިސީޑީ) ގެ މަގުސަދަކީ ބަލިތަކާއި ސިއްހަތާ ގުޅުން ހުރި އެހެން މައްސަލަތަކުގެ ކޯޑިން ސްޓޭންޑަރޑައިޒް ކުރުމެވެ. މި ސްޓޭންޑަރޑައިޒޭޝަނަކީ ސަރުކާރުގެ އިދާރާތަކާ (ސޯޝަލް ސެކިއުރިޓީ ފަދަ) މުއާމަލާތްކުރުމަށާއި، ނަންކިޔުން އެހެން ބަހަކަށް ތަރުޖަމާކުރުމަށްވެސް، އޮޅުން ބޮޅުން ތަކުން ސަލާމަތްވުމަށްޓަކައި މުހިންމު ކަމެކެވެ.

އޭގެ މުހިންމުކަން ބޮޑު ނަމަވެސް، ޑޮކްޓަރާއި ބަލިމީހާގެ ސިއްރު އޮތުމުން މެޑިކަލް ސެޓްފިކެޓްތަކުގައި އައިސީޑީ-10 ބޭނުންކުރުމަކީ ލާޒިމު ކަމެއް ނޫނެވެ. ނަމަވެސް މެޑިކަލް ސެޓްފިކެޓަކަށް އެއްވެސް ކުންފުންޏަކަށް ދެކޮޅު ނުހެދޭނެ އެވެ.

އައިސީޑީ-10 ގެ ކުރު ނަން ބޭނުންކޮށްފައިވަނީ ކެޓަލަގް އޭގެ ދިހަ ވަނަ ވަރޝަންގައި ހުރުމުންނެވެ. ނަމަވެސް 2018 ވަނަ އަހަރު އާ އަޕްޑޭޓެއް ނެރޭނެ ކަމަށް ބެލެވެ އެވެ.

އައިސީޑީ-10 ލިސްޓުގައިވާ ކޮންމެ ކޯޑަކީ އަކުރެއްގެ ފަހަތުގައި ނަންބަރު ޖަހާފައިވާ ކޯޑެއް ކަމަށާއި، އެނގޭ ހުރިހާ ބަލިތަކެއްގެ އިތުރުން އަލާމާތްތަކާއި، ބަލިމީހުންގެ ޝަކުވާތަކާއި، އާދަޔާ ހިލާފު ކަންތައްތަކާއި، އިޖުތިމާއީ ހާލަތްތަކާއި، އަނިޔާ ނުވަތަ ބަލިތަކުގެ ބޭރު ސަބަބުތައް ދެނެގަތުމުގެ ފުރުސަތު ލިބިގެންދާ ކޯޑެކެވެ.

މިހާރު އައިސީޑީ ތާވަލުގައި 275 ގްރޫޕަކަށް ބަހާލައިގެން 22 ޗެޕްޓަރ ހިމެނޭއިރު، 2،045 ކެޓަގަރީއާއި 12،451 ސަބްކެޓަގަރީ ހިމެނެއެވެ. މި ކެޓަގަރީތަކުގައި އިންފެކްޝަން ބަލިތަކާއި، ނަފްސާނީ އަދި ސުލޫކީ އުދަނގޫތަކާއި، ލޭގެ ބަލިތަކާއި، އަދި އެހެނިހެން ބަލިތައް ފަދަ އެއްވަރުގެ ނުވަތަ އެއް އުސޫލަކުން އުފެދޭ ބަލިތަކުގެ ގްރޫޕެއް ހިމެނިދާނެއެވެ.

ފަސްވަނަ ބާބު - ނަފްސާނީ އަދި ސުލޫކީ އުދަނގޫތައް
ޝިޒޯފްރެނިއާ، ޝިޒޯޓައިޕަލް ޑިސްއޯޑަރސް، އަދި ޑިލޫޝަނަލް ޑިސްއޯޑަރސް އެވެ
F24 އިންޑައުސްޑް ޑިލޫޝަނަލް ޑިސްއޯޑަރ، ކްލަސިފިކޭޝަން: ނޯ ޑަބަލް ކްލަސިފިކޭޝަން، އެކްސްކްލޫޑް: އެއްވެސް، ރިފަރެންސް: އެއްވެސް

އިޖުރާއަތުތައް
03.01.08.002-0 ސައިކޮސޯޝަލް ކެއާ ސެންޓަރެއްގައި ރޭގަނޑު ވަގުތު ބަލިމީހުންނަށް ފަރުވާ ދިނުން
03.01.08.003-8 ސައިކޮސޯޝަލް ކެއާ ސެންޓަރެއްގައި ތިންވަނަ ޝިފްޓް ޕޭޝަންޓް ކެއާ
03.01.08.004-6 ނަފްސާނީ ސިއްހަތުގެ ބަލިމީހުން މޮނިޓަރިންގ (ތެރަޕީޓިކް ރެސިޑެންސް)
03.01.08.019-4 ސައިކޮސޯޝަލް ކެއާ ސެންޓަރެއްގައި ދުވާލު ގަޑީގައި ބަލިމީހުންނަށް ފަރުވާ ދިނުން
03.01.08.020-8 ސައިކޮސޯޝަލް ކެއާ ސެންޓަރެއްގައި ބަލިމީހުންނަށް އިންޑިވިޖުއަލް ކެއާ ދިނުން
03.01.08.021-6 ސައިކޮސޯޝަލް ކެއާ ސެންޓަރެއްގައި ބަލިމީހުންނަށް ގްރޫޕް ކެއާ ދިނުން
03.01.08.022-4 ސައިކޮސޯޝަލް ކެއާ ސެންޓަރެއްގައި އާއިލީ ފަރުވާ
03.01.08.023-2 ސައިކޮސޯޝަލް ކެއާ ސެންޓަރަކުން ފުރަތަމަ ރިސެޕްޝަން
03.01.08.024-0 ސައިކޮސޯޝަލް ކެއާ ސެންޓަރުތަކުގައި ތިބި ބަލިމީހުންނާއި/ނުވަތަ އެމީހުންގެ އާއިލާތަކަށް ގޭގައި ފަރުވާ ދިނުން
03.01.08.027-5 ކެއާ ސެންޓަރެއްގައި ހަށިގަނޑުގެ އުސޫލުތައް ސައިކޮސޯޝަލް
03.01.08.028-3 ސައިކޮސޯޝަލް ކެއާ ސެންޓަރުތަކުގައި އެކްސްޕްރެސިވް އެންޑް ކޮމިއުނިކޭޓިވް ޕްރެކްޓިސްސް
03.01.08.029-1 ކްރައިސިސް ހާލަތްތަކުގައި ފަރުވާ ދިނުން
03.01.08.034-8 ނަފްސާނީ އިޖުތިމާޢީ ރިހެބިލިޓޭޝަންގެ ފިޔަވަޅުތައް
03.01.08.035-6 ސަރަޙައްދުގައި ކޮންޓްރެކްޓް ޕްރޮމޯޓްކުރުން
03.02.06.004-9 ކޮގްނިޓިވް އިމްޕެއަރމަންޓް ހުންނަ ބަލިމީހުންނަށް ފިޒިއޮތެރަޕީއުޓިކް ކެއާ ދިނުން
03.03.17.009-3 ނަފްސާނީ ފަރުވާ (ދުވާލަކު)
03.03.17.010-7 ޑޭ ހޮސްޕިޓަލްގައި ސައިކިއޭޓްރީގައި ފަރުވާ ދިނުން
03.03.17.013-1 އަމިއްލައަށް މަރުވުމުގެ ނުރައްކާ ބޮޑު ހާލަތްތަކުގައި ނަފްސާނީ ސިއްހަތަށް ކްލިނިކަލް ފަރުވާ ދިނުން. 03.03.17.014-0 ޑިސްއޮގަނައިޒްޑް އަދި/ނުވަތަ ޑިސްޓްރަޕްޓިވް ބިހޭވިއަރ އަށް ކްލިނިކަލް ޓްރީޓްމަންޓް
03.03.17.015-8 ބަނގުރަލާއި އެހެނިހެން މަސްތުވާތަކެތި ބޭނުންކުރުމުގެ ސަބަބުން ސިއްހީ ފަރުވާގެ ބޭނުންތައް ހިމެނޭ ގޮތަށް ޑައިގްނޯސްޓިކް އިވެލުއޭޝަން އަދި ތެރަޕީއުޓިކް އެޑަޕްޓޭޝަން އަށް ކްލިނިކަލް ޓްރީޓްމަންޓް
03.03.17.019-0 ދުވާލަކު ކުރު މުއްދަތެއްގެ ސައިކިއޭޓްރީ ފަރުވާ (90 ދުވަހާއި ހަމައަށް މަޑުކުރުން)
03.03.17.020-4 ދުވާލަކު ނަފްސާނީ ފަރުވާ (90 ދުވަހަށްވުރެ ގިނަ ދުވަހު މަޑުކޮށްގެން ނުވަތަ 30 ދުވަހުގެ ކުރިން އަލުން އެޑްމިޝަންކޮށްގެން) ޑައިސް)

ހަމަ މި ޝިޒޯފްރެނިކް ސުލޫކުތައް ސޯޝަލިސްޓް ސްޓްރަކްޗަރ އިންސާނާއަށްވުރެ މުހިންމު ކަމަށް ދެކޭ ކޮމިއުނިސްޓް އެކްޓިވިސްޓުންނަށް ވެސް ޚާއްޞަވެއެވެ: ރެޑިކަލީ، އެމީހުން މާކްސިސްޓް ސުޕަރސްޓްރަކްޗަރގެ ދަށުގައިވާ ސްޓްރަކްޗަރަލް އިންސްޓްރޫމެންޓްތަކެއްގެ ގޮތުގައި ދެކޭ މީހުންނަށްވުރެ މާބޮޑަށް ފިކުރަށް، ކޮމިއުނިސްޓް ޕްރޮޖެކްޓަށް ލޯބިކުރެއެވެ.


Roberto da Silva Rocha, professor universitário e cientista político

Nenhum comentário: