sábado, 27 de julho de 2024

ደቂ ኣንስትዮ ጾታዊ ርክብ ዝጸልኣ ስለምንታይ እየን?

ደቂ ኣንስትዮ ጾታዊ ርክብ ዝጸልኣ ስለምንታይ እየን?
ብሆርሞናዊ ምኽንያት እቲ ጾታዊ ሆርሞን ቴስቶስትሮን ዝበሃል ካብ ዘመነ በዓቲ ጀሚሩ ብውዕል መርዓ ባቢሎን ተተኪኡ ኣብ ብዙሕ ክፋላት ዓለም ብመውስቦ ዝተተክአ፡ ብሓፈሻ ድማ ብማሕበራዊ ምስሉይነት ናይ ሓዳር ምስ ዓበይቲ ማሕበራዊ ዝተተክአ ናይ ዓመጽ ሆርሞን እዩ። ፍጻመታት እምበኣር፡ እቲ ናይ ምጽንባር ውድብ፡ ነቲ ሰብኣይ ኣብቲ ቀዋሚ ትካላ ንኽጸንሕ ካብ መጻምድቲ ዝወሃብ ሕድገት እዩ፡ ምኽንያቱ እቲ ጾታዊ ተግባር፡ እታ ሰበይቲ ብኣካል ስንጥቕ ዝመስል መእተዊ ኣቢላ ንኣካላታ ስርዓታዊ ወራር ከም እትግዛእ ዝውክል እዩ፡ ወይ ድማ ካብ ርሕሚ ዝበሃል በሊሕ መቑረጺ መሳርሒ ዝወጸ ቁስሊ ከም ዝኾነ ስንጥቕ ወይ ዓሚቝ ምቑራጽ፣ ስለዚ ነዚ ዓመጽ ዝምጥን ኣስማት ንኣካላት ጓል ኣንስተይቲ ምውራር ብስማት ይሕብሩ፤
ንምውቃዕ
እቶ
ናብ ረግረግ
ዓሚቅ
ኣዕብዩ።
ንምምዳብ
ንምቑጻር
ዒላማ
ንምጽቃጥ
ንምምልካት።
ንምምልካት።
ኣዕሚቕካ ውሰድ
ኣሮቻር
ስበር
ምብልሻው
ንምፍራም
መጥቃዕቲ
ንምዕዋት
ምውቃዕ
ንኽኹሕኩሕ
ፓምፕ
ሰርዝ
ንምሕታም
ንምኽባብ
ንምቕማጥ
ብላዕ
ዛዝም
ምድራት
ምጽንባር
ክሪምፕ ምግባር
ዕምባባ ምብስባስ
ኣታዊ
ንምጥፋእ እዩ።
ምፍንጃር
ደቫሳር
ኤምብራናር
ፑድል
ንምድፋእ እዩ።
ኣብኡ ንኽሰማማዕ
ሳንዱቕ
ንምምላእ እዩ።
ምዕጻው
ንላዕሊ ስሓቦ
ምንካይ
ጃም
ክሪ
ሰፈር
ሕልኽላኽ
ምጽሟቕ
ቀብሪ
ኣእትው
ንምእታው
ምዕጻው
ንምሕባእ እዩ።
ቆርበት ምቑራጽ
ንምሕጻብ
ስኩዌር
ኩን
ፌንደር
ሽጉጥ ኣብ ልዕሊኡ
ፊንካዳ
ስጋዊ ርክብ
ዕንጨይቲ
ምጥላቕ
ጣልቃ ምእታው
ምጥናስ ምግባር
ሕትመት ኣውጽእዎ።
ምውህሃድ
ምትካል
ስሒብካ ምእታው
ተሓወስ
ኣእትው
ተቀበል
ጣልቃ ንምእታው
ኣፋልጥ
ጣልቃ ምእታው
ንምስባር
ወፍሪ
ንምድርባይ
ኣንፈት
ንኽትጥሕል
ሜትሮ
ዓሚቅ
ምድምሳስ
ሻተር
ተሓባእ
ስርሒት ምግባር
ፓፓር
ንምሽጉጥ
ስሒብካ ምእታው
ንምኹዓት
ፒሮካር
ንምትካል
ንምውናን እዩ።
ንምምላእ
ስበኽ
ንምውሓስ
ተውቕ
ንኽስንጠቕ
ንምዝካር
ዕቝባ ውሰድ
ተበታተኑ
ደረቅ
ንምዝራእ እዩ።
ቀብሪ
መርማሪ
ምጥሓል
ምጥፋእ
ንኽህልወካ
ምንካእ
ንኽወስድ
ቶርፒዶ
ሰኣል
ትራፊክ
ንኽትድቅስ
መሰጋገሪ
ትራንስፓስ ምግባር
ደይብ
ቫራር
ምፍሳስ ንደገ
ጎብንይ
ድምጺ ሃቡ።

እዚኦም ኩሎም ቃላት ብኹሉ ቋንቋታት ነቲ ብልዕቲ ብዓይንን ብንዋትን ዝፈረዮ ዝምድና ንምግላጽ ዝጥቀሙሉ ኮይኖም፡ ነቲ ወራሪ ጾታዊ ተግባር ተባዕታይ ኣብ ምቕባል ስንጥቕ ናይቲ ጓል ኣንስተይቲ ብግልጺ፡ ወራሪን ዕጡቕን ጾታዊ ኣካል ወዲ ተባዕታይ ዘንጸባርቕ እዩ።


Roberto da Silva Rocha, professor universitário e cientista político

Nenhum comentário: