እቲ ወልፊ ዝፈጥር ሓባራዊ ሰብኣዊ ናርኮሲስ

እቲ ወልፊ ዝፈጥር ሓባራዊ ሰብኣዊ ናርኮሲስ

ኣብ ልዑል ጽቕጥቕጥ ዘለዎ ሃዋህው ሰባት ምጽቃጥ፡ ብሰንኪ ጽልዋ ምትእኽኻብ ናብ ናይ ዕግበት ኩነታት ዝመርሕ ዝተቐየረ ንቕሓት ናርኮሲስ የስዕብ።

ስነ-ኣእምሮኣዊ ማሕበራውን ምትሕብባርን ሳዕቤናትን ካልኦት ምትሕውዋሳትን ከም ጉጅለ ጽልዋ፡ ስርዓተ-ጽልዋ፡ ንተሃዋስነት ይቕይሩን ንባህርን ንቕሓትን ናይ ርእሰ-ፍትወት ውልቃዊ ርእሰ-ምሕደራ ይቕይሩን ናብ ናይ ከብቲ ወይ ሾል ባህሪ ዘለዎም ፍጡራት ይቕይሩና፡ ኣብኡ ድማ ነፍሲ ወከፍ ሰብ ምስኡ ንምስምማዕ ምንቅስቓሳቱ ከሰማምዕ ይጅምር እቲ ህዝቢ፣ ድሕሪኡ ድማ ምስ ጎረባብቶም ንምስምማዕ ባህርያትን ኣእምሮኣዊ ኣተሓሳስባን ከሰማምዑ ይጅምሩ፣ ድሕሪኡ ኣብቲ ህዝቢ ዘሎ ባህርያት ናብ ዘይተጸበናዮ ናይ ሓይሊ ስምዒት ከስዕብን ካብቲ ህዝቢ ወጻኢ ዘሎ ውልቀሰብ በይኑ ዘይገብሮ ባህርያት ከዕብን ይኽእል። እቲ ህዝቢ ኣካል ናይ ሓደ ዝዓበየን ሓያልን ፍጡር ኮይኑ ዝስምዖን ኣተሓሳስባታት ድማ ብሓደ ኣንፈት ዝተሰማምዑን እዮም።

እዚ ሓባራዊ እንስሳ ድምር ናይ ኩሎም ስብእናታት ብውልቂ ዘይኮነ ስብእና ኣለዎ፣ እቲ ጉጅለ ካብ ድምር ናይቶም ኣብቲ እኩብ ጉጅለ ​​ዘለዉ ሰባት ልዕሊኡን ዝተፈልየን ስብእና ይሃንጽ፣ ድሕሪኡ ናይ ነፍሲ ወከፍ ኣብቲ ህዝቢ ዘሎ ሰብ ባህሪ ይቕይርን ደረቶም ይቕይርን እዩ። ከምኡ’ውን ሞራላዊ ገደባት ብምእላይን ብምንካይን ብኹነታት ርእሰ ተኣማንነትን ድፍረትን ብምሃብ ተኽእሎታት።

እዚ ካብ ውልቃዊ ቁጽጽር ወጻኢ ዝኾነ ተመክሮ፡ ሰባት ነቲ ህዝቢ ከስተማቕርዎ ዘተባብዕ ዕግበት የምጽእ፡ ምኽንያቱ በይኑ ክህነጽ ስለዘይክእል፡ ክቆጻጸርን ክምራሕን እውን ስለዘይክእል፡ ክጥዕምን ክምስገንን ጥራይ፡ ንናይ ገዛእ ርእስኻ ድሩትነትን ውሳኔታትን ንምስጋር ክጥቀመሉ ኣይክእልን።

ኣብቲ ህዝቢ ዘለዉ ሰባት ከም ኣዕሩኽ ወይ መሻርኽቲ ብቓላት ክረዳድኡ ከም ዘይክእሉ ይግንዘቡ እዮም፣ ይኹን እምበር ብኣካልን ኣካላዊ ርክብን ምልውዋጥ ትሕተ-ኣእምሮኣውን ስምዒታውን ሓበሬታ ብኻልእ ደረጃ ብዘይ ኣፋዊ ቃላት ይፍጸም፣ እዚ መልክዕ ርክብን ምልውዋጥ ዘይቃላዊ ሓበሬታን ድማ ይወስድ ናብቲ ቅድሚ ቋንቋን ስቕ ዝበለ ኣነባብራን ዝነበረ ዘመነ በዓቲ ኣቦታትና ንመለስና፣ እቲ ንህላወ ዓሌት ሳፒየንስ ኣብ ኦርጋኒክ ምትሕግጋዝ ዝምርኮስ ናፍቖት ናይቲ ቀዳማይ ፍጡር።

ደቂ ሰባት ካብ ውልቃውነቶም ዝበልጽ ሓያል ውዳበ ከም ሃይማኖት፡ ሳይንስ፡ መንግስቲ ዝኣመሰሉ፡ ካብ ገዛእ ርእስና ንምክልኻል ብስልጣነ ዝተፈጥሩ፡ ኣካል ናይ ሓደ ሓያል ውዳበ ኮይኑ ክስምዖም ንህዝቢ ይፈቱ።

Roberto da Silva Rocha, professor universitário e cientista político