quinta-feira, 17 de novembro de 2022

အပြစ်မရှိ။

Roberto da Silva Rocha၊ တက္ကသိုလ် ပါမောက္ခနှင့် နိုင်ငံရေး သိပ္ပံပညာရှင်

အပြစ်မရှိ။



ယခုအခါတွင် ကိုကင်းကို စွဲလမ်းနေသော ဧကရာဇ်မင်းမြတ်၏ နိုင်ငံအတွင်း ဒီမိုကရေစီ၊ လွတ်လပ်စွာ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခွင့်နှင့် လိင်လွတ်လပ်ခွင့်ကို ကယ်တင်ရန် စစ်ဆင်ရေးဖြင့် ဟမ်ဘာဂါနှင့် လက်နက်ထုတ်လုပ်သူသည် မကြာမီ အမေဇုန်တောတောင်များအတွင်း လျှို့ဝှက်ထုတ်လုပ်ထားသော အစုလိုက်အပြုံလိုက် အစုလိုက်အပြုံလိုက် အပျက်အစီးမဲ့လက်နက်များကို လိုက်လံရှာဖွေရန် လှည့်သွားတော့မည်ဖြစ်သည်။ ဘရာဇီးလ်။

ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီမှ ခွင့်ပြုထားသော အခြားစစ်ဆင်ရေးတစ်ခုဖြစ်ပြီး ၎င်း၏ခွင့်ပြုချက်မရှိဘဲ မည်သို့ပင်ဖြစ်စေ နူကလီးယားဗုံး ၇၀၀၀ ရှိသည့် မည်သူမဆို အမြဲမှန်သည်ဟု စိတ်ကူးကြည့်ပါ- နူကလီးယားဗုံး ၇၀၀၀ ဖြင့်၊ လူသားမျိုးနွယ်၏တရားဝင်ဘာသာစကားကို ပြဌာန်းခွင့်နှင့် ပိုင်ဆိုင်ခွင့်နှင့်၊ စီးပွားရေးလောကတွင် တရားဝင်အတင်းအကြပ်ငွေကြေးထိန်းချုပ်မှု၊ အသုံးစရိတ်နှင့် ပြည်သူ့ဘဏ္ဍာငွေအတွက် စိတ်ပူစရာမလိုဘဲ လက်ရှိအိမ်သာသုံးစက္ကူကို ပိုမိုပုံနှိပ်ပြီး လူ့လောက၏ မြောင်းထဲသို့ ပစ်ထည့်လိုက်ရုံပင်။ ပေ၊ လက်မ၊ ဂါလံ၊ ပေါင်၊ လက်ကိုင်၊ မိုင်၊ မည်သည့်အီလက်ထရွန်နစ်ဂဏန်းတွက်စက်အတွက်မဆို ခက်ခဲသော အီလက်ထရွန်နစ်ဂဏန်းတွက်စက်အတွက် ခက်ခဲသော ရှေးဟောင်းသုတေသနဆိုင်ရာ၊ ထူးခြားပြီး ရှုပ်ထွေးနေသော မက်ထရစ်စနစ်အား လိုက်ဘေးရီးယားနှင့်အတူ လိုက်ဘေးရီးယားနှင့်အတူ လိုက်ဘေးရီးယားနှင့်အတူ တစ်ခုတည်းသောနိုင်ငံဖြစ်နိုင်သည်။ သို့မဟုတ် ၎င်းတို့အချင်းချင်းကြားတွင် အဓိကမဟုတ်သော ကိန်းဂဏာန်းများ၏ ဆက်နွယ်မှု ဖြစ်နိုင်ခြေကို ထိန်းထားခြင်းမရှိသော ဤအစီအမံများကြား အက္ခရာသင်္ချာဆိုင်ရာ ဆက်နွယ်မှုကို ထိန်းသိမ်းရန် ကွန်ပျူတာ သို့မဟုတ် အဆိုပါ အကြောင်းအရာသည် နိုင်ငံတကာ ကုန်သွယ်မှုနှင့် လူ့အခွင့်အရေး သို့မဟုတ် ယဉ်ကျေးမှုနှင့် ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ မူဝါဒများကို စံသတ်မှတ်ထားသည့်အခါ ဤမောက်မာမှုကို နှိုင်းယှဉ်၍မရနိုင်ပါ။ Timeline တစ်လျှောက်တွင် အခြားသော၊ ပိုမိုကွဲပြားသော ယဉ်ကျေးမှုများက ကြေညက်သွားသည်။

ချုပ်တည်းမှုမရှိဘဲ၊ မိမိကိုယ်ကိုဝေဖန်မှုမရှိဘဲ၊ အစိုးရများ၊ ပြည်နယ်များ၊ နိုင်ငံရေးစနစ်များ၊ ဘာသာတရားများ၊ ဓလေ့ထုံးတမ်းများနှင့် လူမှုရေးနှင့်လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာအမူအကျင့်များ၊ ပရိုတက်စတင့်ပူရီတန်ဝါဒနှင့် ဂျာမန်တို့၏ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှု ရောနှောထားသော လူ့ယဉ်ကျေးမှုစံနှုန်းနှင့် သည်းခံနိုင်မှုတို့ကို တင်ပြခြင်းမပြုဘဲ၊ ဗြိတိသျှ ဝိသမလောဘနှင့် လောကီလူ့ယဉ်ကျေးမှု၏ ပြီးပြည့်စုံသော လမ်းကြောင်းပေါ်ရှိ လူသားမျိုးနွယ်၏ လမ်းပြသူဖြစ်ကြောင်း အခိုင်အမာ ယုံကြည်ခြင်းဖြင့် ဘုရား၏ လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်ကို သေချာစွာ သိမြင်နိုင်ပေသည်။

သာမန်လူများတွင် ရှုပ်ထွေးမှုများကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသော ထိတ်လန့်တုန်လှုပ်မှုသည် ပြိုင်ဘက်၏ ဉာဏ်ရည်ဉာဏ်သွေးနှင့် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကာကွယ်ရေးစနစ်ကို ပျက်ပြားစေပြီး၊ အဓိပ္ပါယ်မဲ့သော လုပ်ရပ်တစ်ခုစီ၏ လူမှုရေး၊ နိုင်ငံရေးနှင့် စနစ်တို့တွင် ဖြစ်ပေါ်နေသည့် အဓိပ္ပာယ်မဲ့သော တုန်လှုပ်ခြင်း၏ မျက်နှာစာတွင် ခဏတာမျှ တုံ့ပြန်မှုမရှိဘဲ ကျန်ရစ်ခဲ့သည်။ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အပြုအမူပုံစံများ၊ ငြင်းခုံခြင်းနှင့် ကဲ့ရဲ့ခြင်း၏ ခုခံကာကွယ်မှုကို ဖျက်ဆီးခြင်းဟူသည်မှာ တုန်လှုပ်ခြင်းနှင့် သက်ရောက်မှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသော ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်ခြင်း၏ တုန်လှုပ်ချောက်ချားမှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသော စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဖောက်ပြန်ခြင်း ဖြစ်၏။ ကျွန်ုပ်တို့၏ ဝေဖန်ပိုင်းခြားမှုသဘောကို လက်နက်ဖြုတ်ပြီး အသုံးမကျသော အဆင့်သစ်တစ်ခုသို့ ခေါ်ဆောင်သွားသည်။

ကျွန်ုပ်တို့၏ ဥာဏ်ရည်ဥာဏ်သွေး ကာကွယ်ရေးစနစ်၏ ပထမဆုံး စမ်းသပ်မှုများသည် ကမ္ဘာမြေကြီး၏ ကွေးကောက်မှုနှင့် ပတ်သက်၍ အတုအယောင်များဖြင့် စတင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ကျွန်ုပ်တို့၏ ဉာဏ်ရည်ဉာဏ်သွေး ကာကွယ်ရေးကို စမ်းသပ်ရန်နှင့် ပိုမိုကြီးမားသော အဓိပ္ပာယ်မဲ့မှုကို လွှတ်ပေးရန် ယုံကြည်ကိုးစားမှုတို့ကြောင့် ကျွန်ုပ်တို့ သမိုင်းကို မည်သို့ အံတုနိုင်မည်နည်း။ ၁၉၄၄ ခုနှစ် မေလ ၆ ရက်နေ့တွင် အောင်ပွဲခံသည့်နေ့ကို ဟစ်တလာ၏ စစ်ဗိုလ်ချုပ်များ မအောင်မြင်မီ ၁၉၄၅ ခုနှစ် မေလ ၁ ရက်နေ့တွင် စတာလင်၏ အမိန့်အရ ဆိုဗီယက်တပ်များအောက် ဘာလင်ကျဆုံးရန် အမိန့်ပေးခဲ့သော ကွန်မြူနစ်ဝါဒ၏ အရေးကြီးဆုံးနေ့ဖြစ်သည့် အလုပ်သမားနေ့နှင့် တိုက်ဆိုင်ရန်၊ ဤနိုင်ငံရေးအရ ခြယ်လှယ်သည့်အချက်သည် နယူးယောက်ရှိ Gallup Institute သို့မဟုတ် Paris ရှိ Pasteur Institute အကြား AIDS ဗိုင်းရပ်စ်ကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခြင်း၏ အဓိကအချက်နှင့် ပတ်သက်၍ အငြင်းပွားမှု ပေါ်ပေါက်လာပြီးနောက် ကျွန်ုပ်တို့၏ လိုလားချက်တစ်ခုခုကို အတုအယောင်ပြုလုပ်နိုင်လျှင် လူသိများသော AIDS ၏ ဥပါဒ်ကို ဖုံးကွယ်နိုင်ကြောင်း ပြသခြင်း၊ ကနဦးတွင် လိင်တူကင်ဆာအဖြစ်၊ သို့သော် ၎င်းကို လူသားဆန်ပြီး ပြုပြင်တည်ဆောက်ရန် လိုအပ်ပြီး ဆန်ဖရန်စစ္စကိုရှိ လမ်းမများပေါ်တွင် လိင်တူဆက်ဆံသူများနှင့် ဟေမိုဖိလစ်ကင်းစင်သူအားလုံးအတွက် ဒီမိုကရေစီစနစ်သို့ ပြောင်းလဲရမည်ဆိုပါက လိင်တူဆက်ဆံသူအသိုင်းအဝိုင်းမှ အမည်းစက်ကို ဖယ်ရှားပစ်ရန် လိုအပ်ပါသည်။ အမေရိကန်မှာ လိင်တူချစ်သူတွေကို ဖယ်ရှားဖို့ ကမ္ဘာ့လူဦးရေကို ညစ်ညမ်းအောင်လုပ်ဖို့ လိုအပ်ရင်တောင်မှ၊

မုသားနှင့် အမှန်တရားကြား အပိုင်းအခြားမရှိ၊ အမှန်တရားသည် မီဒီယာကို ချုပ်ကိုင်ထားသူများနှင့် နောက်ဆုံးဟောပြောချက်ဖြစ်သည်။

စစ်ပွဲများ အဆုံးမရှိ၊ အောင်နိုင်သူမရှိ၊ အရှုံးမရှိ၊ စစ်ကြေငြာခြင်းမရှိဘဲ အဆုံးသတ်ရုံသာ၊ ကိုရီးယား၊ ဗီယက်နမ်၊ ကမ္ဘောဒီးယား၊ လာအို၊ အီရတ်၊ ဂါဇာကမ်းမြှောင်တွင်၊ လက်ဘနွန်၊ အာဖဂန်၊ ယူကရိန်း၊ ကျူးဘား၊ ဗင်နီဇွဲလားတွင်၊ နီကာရာဂွါ၊ ဆန်တိုဒိုမင်ဂို၊ ယူဂိုဆလားဗီးယား၊ အီဂျစ်၊ ဆီးရီးယားတွင် ၎င်းတို့ကို စစ်ပွဲများဟု ဘယ်သောအခါမှ မခေါ်ပါ၊ စည်းမျဥ်းစည်းကမ်းနှင့် ဒီမိုကရေစီကို ပြန်လည်ထူထောင်ရန်အတွက်သာ လုပ်ဆောင်ခြင်းဖြစ်သည့် အာမေးနီးယား၊ တူရကီ ၊ အဇာဘိုင်ဂျန် ၊ ဂျော်ဂျီယာ ၊ မြောက်အိုင်ယာလန် ၊ ချေချင်းညာ ၊ ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ် ပြီးဆုံး ကတည်းက အမေရိကန် စစ်စခန်း ပေါင်း ၉၅၀ ဖြင့် အမေရိကန် စစ်တပ် သိမ်းပိုက် ထားသော အမေရိကန် စစ်သည် ၁၀၀,၀၀၀ ကျော် နှင့် စစ်လေယာဉ် ရာပေါင်းများစွာ ၊ တင့်ကား ထောင်ပေါင်းများစွာ ၊ ထောင်ပေါင်းများစွာသော စစ်တန်းလျားများ ၊ ဂျာမနီ၊ ဂျပန် ဟော်လန်၊ ပေါ်တူဂီ၊ အီတလီ၊ စပိန်၊ ပြင်သစ်၊ ဘယ်လ်ဂျီယံ၊ အားလုံးသည် အဆိုပါနိုင်ငံများမှ တရားဝင်ခွင့်ပြုချက်မရရှိဘဲ စစ်ဘက်မဟာမိတ်ဖွဲ့ထားသည့် မလိုလားအပ်သော မလိုလားအပ်သော တည်ရှိမှုဖြင့် ကန့်သတ်ချုပ်ချယ်ထားသော စစ်ဘက်မဟာမိတ်ဖွဲ့ခြင်း၊ တိုင်းတစ်ပါးက ပန်းတွေနဲ့ ကျက်စားရာတွေပေါ် တက်လာတဲ့ ဘွတ်ဖိနပ်ကို ကိုင်ပြီး အံသွားတွေ ကိုင်ထားတဲ့ နိုင်ငံခြားသား။ အကာအကွယ်လိုအပ်ကြောင်း ယုံကြည်လက်ခံထားသော အိမ်ရှင်များသည် ၎င်းအတွက် အခကြေးငွေပေးဆောင်နေကြသည်။

သူတို့ကိုယ်သူတို့ ဧည့်သည်တွေကို ကာကွယ်သူတွေ၊ လူ့ယဉ်ကျေးမှုကို ကာကွယ်သူတွေ၊ လွတ်လပ်မှုနဲ့ ဒီမိုကရေစီ စံနှုန်းတွေကို အကာအကွယ်ပေးသူတွေလို့ သူတို့ကိုယ်သူတို့ ယူဆတဲ့အတွက် အဲဒီကနေ ဘယ်တော့မှ ထွက်ခွာမှာ မဟုတ်ပါဘူး။


Roberto da Silva Rocha, professor universitário e cientista político

Nenhum comentário: