sábado, 21 de setembro de 2024

ክልተ ዓበይቲ ብስጭት ደቂ ሰባት፡ AIን ሃይማኖትን

ክልተ ዓበይቲ ብስጭት ደቂ ሰባት፡ AIን ሃይማኖትን



ነቲ ብቕልጡፍ ዝቐርብ መጻኢ ትረኻ፡ እቲ ኣብዚ እዋን’ዚ ናይ ወዲ ሰብ ገርህ ተስፋታት ኣብ ዝተቐመጠሉ፡ ብዙሕ ሓድሽ ዘይኮነ ኣርቲፊሻል ኢንተለጀንስ ኤ.ኣይ.



ክልተ ዓውድታት ዲጂታላዊ ኤሌክትሮኒካዊ ኮምፒዩቲንግ ንዓለማውያን ዲጂታላዊ ሃርድዌርን ዲጂታላዊ ሶፍትዌርን ተደናጊሮም ኣለዉ።



እተን ቀዳሞት ዲጂታላዊ ኤሌክትሮኒካዊ ኮምፒዩተራት ካብ ዝፍጠራ ኣትሒዘን፡ እቶም ቀዳሞት ኣፕሊኬሽናት ንስሌታት፡ ንመገዲ ኮምፒዩተር፡ ምምዳብ፡ ምውዳብ፡ ምልላይ ቅዲ፡ ከምኡ’ውን ንኣሪትሜቲካዊ፡ ኣልጀብራዊን ጋውስያዊን ስብስብ ስርሒታት ምፍጻምን እዮም ነይሮም።



ካብዚ ዝኾነ ይኹን ዘይግመት ናይ ሒሳብ ቀመማትን ኣልጎሪዝምን ምፍጣር ዘድልዮ ኣይኮነን፣ ኩሉ ኣብ ሶፍትዌርን ሃርድዌርን ዘሎ ምሉእ ብምሉእ ውሱንን ውሱንን እዩ፣ ዘይከም ኣእምሮ ወዲ ሰብ።



እቲ AI እንብሎ፡ ቅድሚ ሕጂ ኣብ ውሽጢ ነፍሲ ወከፍ ዓውዲ ናይቲ ፍሉይ ስነ-ፍልጠት ሰብኣዊ ስነ-ፍልጠት፡ ኣብ ውሽጢ ነፍሲ ወከፍ ዓውዲ ናይቲ ፍሉይ ስነ-ፍልጠት ሰብኣዊ ስነ-ፍልጠት፡ ቅድሚ ሕጂ ኣብ ዲሲፕሊናዊ መወከሲ ፍሬማት ዝተወደበን ዝተዓቀበን ናይ ሰብኣዊ ትርጉማት ምትላል ሓሊፉ ካልእ ኣይኮነን፡ በዚ ኸኣ AI ኣብ ውሽጢ ኩሎም ብስርዓት ብቕድሚ ሕጂ ዝተገልጹ ስፍሓት ብትርጉም ዝተገልጹ ኣቐዲሞም ዝተነጸሩ ዓውድታት ኣርቲኩላሽን ይገብር ፕሮግራም ዝገበሩ ኣልጎሪዝማት።



ዝኾነ ናይ AI ሳይንቲስት ብገለ ርኽበት ወይ ምህዞ ካብ AI ኣልጎሪዝም ብፍሉጣትን ቅቡላትን ሕግታት ዘይቆጻጸሩ ክግረሙ ትጽቢት ኣይገብርን ምኽንያቱ እቲ ናይ AI ፈተና ፈጺሙ ዘይተፈትሐ ምኾነ፦ ሀ) ኣብ ሒሳብ ወይ ፊዚክስ ሓድሽ ቴዎረም ምፍጣር፤ ለ) ፍታሕ ናይቲ ንመንቀሳቐሲ ፍላጻ ዝምልከት ፓራዶክስ ዩዶክስ፤ ሐ) ቅድሚ ሕጂ ዘይተዳለወ ሕቶ መልሲ።



ሕልሚ ዘለዎም ሰባት ነተን ሰለስተ ብድሆታት ንምስጋር ዝኣክል በሊሕ ማሽን ክኸውን ተስፋ ይገብሩ፣ እዚ ድማ ፈጺሙ ኣይክኸውንን እዩ ምኽንያቱ ኣእምሮ ወዲ ሰብ ካብ ዘይነበረ መሰረታት ነገራት ክፈጥር ከሎ ንነብሱ ይበልጽ፣ እዚ እዩ እቲ ዓቢ ፍልልይ ኣብ መንጎ ደቂ ሰባትን ዝኾነ ብደቂ ሰባት ዝፍጠር ኣልጎሪዝምን: ንምርግጋጽ ሀ response እቲ AI ኣልጎሪዝም ኩሉ ግዜ ቅድሚ ሕጂ ዝተዓቀበ ሓበሬታ ይደግሞ፣ እዚ ደረት ኣልቦ ምምላስ ድማ AI ሰብ ወይ ካብ ሰብ ከይበልጽ ይኽልክሎ።



ካልእ ብስጭት ወዲ ሰብ ብሃይማኖት ካብቲ ኣብ AI ዝተተግበረ ምኽንያት ዝመጽእ እዩ፣ ከምቲ ኩሎም ቅዱሳን መጻሕፍትን ኩለን ሃይማኖታትን ፍጥረታት ደቂ ሰባት ስለዝነበሩ፣ ስለዚ፣ ኩሉ ትምህርትን መልስን ካብ ሃይማኖት ድሮ ኣካል ሃይማኖታዊ መትከላት እዩ፣ ስለዚ፣ ናብ ዘይውዳእ ምምላስ፣ ውህሉል ዓንኬል እዩ። ሓሳብ።



ኣብ ኮምፒዩተር ኣዝዮም ዝተዋሃሃዱ ኣፕሊኬሽናት ብምህንድስናዊ ዲዛይንን ስሚዩሽን ሶፍትዌር ሲስተማትን ክንወጽእ ከለና፡ ደቂ ሰባት ምስ ኮምፒዩተራት ክወዳደሩ ዘይክእሉ ዘመን ንጅምር፡ ቅድሚ እዚ ወለዶ CAD Computer Aids Design፡ ከምኡ’ውን CAM Computer Aids Manufacturing፡ ከምኡ’ውን ከም ቁጽራዊ ላዝ ዝኣመሰሉ ማሽናት ምፍራይ ከምኡ’ውን ሮቦታይዜሽን ኣብ ኢንዱስትርያዊ ማኑፋክቸሪንግ፡ ኮምፒዩተራት ካብ ዓቕሚ ደቂ ሰባት ኣዝየን ዝሓለፈት ኮይነን፡ ምኽንያቱ ናይቲ ሶፍትዌር ምሕደራዊ ብልሒ፡ ወዲ ሰብ ብፍጥነትን ትኽክለኛነትን ክወዳደር ኣብ ዘይክእለሉ ኣዝዩ ልክዕ፡ ልክዕ፡ ዝተሓላለኸ ስብስብ ምድግጋምን ኣቐዲሙ ዝተሓሰበ ኣማራጺታት ውሳነን ስለ ዘፍቅድ።






ሓደ መሳጢ ሓቂ ክንፈልጦ ዘለና ኣብ ምሉእ መጽሓፍ ቅዱስ ኣብ ዝኾነ ትረኻታቱ ንዝኾነ ፍጻመ ህሞት ዝሕብር ሓደ ዕለትን ሰዓትን የለን፣ ወይ ንመዓልቲ ልደት የሱስ ይኹን ንመዓልቲ ሞቱ ዘመልክት ኣይኮነን፤ ብኣንጻር ኩሉ ታሪኻዊ ሓቅታት ኩሉ ግዜ ኣብ ዓውደ-ኣዋርሕ ብታሪኻዊ ዕለታት ዝልለ። ኣብ መጽሓፍ ቅዱስ ዝርከቡ ኣገደስቲ ዕለታት ብእግዚኣብሄር ኣይተገልጹን፡ ሀ) ዓለም ዝተፈጥረትሉ ዕለት፤ ለ) ዕለተ ማይ ኣይሂ መርከብ ኖህ፤ ሐ) ዕለት ልደት የሱስ። እዘን ሰለስተ ዕለታት ነቲ መጽሓፍ ቅዱሳዊ ትረኻ ተኣማንነት ንምሃብ እኹላት ምኾና ነይረን። እዚ ጥራይ ንብምሉኡ መጽሓፍ ቅዱስ ከም መዝገብ ወይ ሰነድ ንምእላይ እኹል ምኾነ፣ ውሑድ ይብዛሕ ዝተለለዩ ጸሓፍቲ ምስ ካልኦት ስሞም ዘይተገልጸ ጸሓፍቲ ተባሂሎም ዝቑጸሩሉ፤ መን ከም ዝጸሓፎ እኳ ከይፈለጥና፡ ኣብቶም ቁርጽራጽ ድብዝዝ ዝበለ ብራና ክንኣምንን ክንኣምንን ኣሎና ድዩ? ንፍጥረት ኣድማስን ዓሌታትን ብትኽክል ዝገልጽ ኣዝዩ ኣገዳሲ መዛግብቲ መጽሓፍ ሳይንስ? ዝርዝር ኣስማት ናይ ኩሎም እቶም ብባዮሎጂስት ኣዳኦ ዝተሰምዩ እንስሳታት ኣበይ ኣሎ? “ኣዳም ድማ ንዅለን ከብትን ንኣዕዋፍ ሰማይን ንዅለን እንስሳታት መሮርን ኣስማት ሃቦም። ዘፍ 2፡21”። እዚ ዝርዝር ኣብ መጽሓፍ ቅዱስ የለን። ካብ መርከብ ኖህ፡ “19 ካብ ኵሎም ህያዋን፡ ካብ ኵሎም ስጋ ድማ፡ ምሳኻ ብህይወት ምእንቲ ኺሕልዎም፡ ክልተ ኻብ ኵሉ ዓይነት ናብ መርከብ ኣእቱ። ተባዕታይን ኣንስተይትን ክኾኑ እዮም። 20 ካብ ኣዕዋፍ ከከም ዓሌቶም፡ ካብ እንስሳታት ከከም ዓሌቶም፡ ካብ ኵሉ ኣብ ምድሪ ዘሎ ለማሚ በብዓይነቱ፡ ካብ ነፍሲ ወከፍ ዓይነት ክልተ ክልተ ናባኻትኩም ብህይወት ኪሕልዉ እዮም። 21 እቲ ዚብላዕ ምግቢ ድማ ምሳኻ ውሰድ እሞ ንርእስኻ ኣከብ። ንዓኹምን ንዓታቶምን ከኣ ንመግቢ ኪኸውን እዩ።” እዛ ጃልባ እዚኣ ከምዚ ኢላ ትዕቀን ነበረት፡ “14 ካብ ዕንጨይቲ ጎፈር ንርእስኻ ታቦት ግበር። ኣብቲ ታቦት ክፍልታት ሰሪሕካ ብውሽጥን ብደገን ብቢቱመን ክትመልኦ ኢኻ። 15 በዚ ኸምዚ ግበርዎ፦ ንውሓት እቲ ታቦት ሰለስተ ሚእቲ እመት፡ ንውሓት እቲ ታቦት ድማ ሓምሳ እመት ኪኸውን እዩ። ስፍሓቱ ሰላሳ እመት ቁመቱ። 16 ኣብ ታቦት መስኮት ግበር፡ ኣብ ርእሲ እመት ድማ ትውድኦ። ኣፍ ታቦት ድማ ኣብ ጎድኑ ኣቐምጦ። ትሑት፡ ካልኣይን ሳልሳይን ደርቢ ክትገብርዎ ኢኹም” እዚ ዝእመን ድዩ? ኩሎም ኣብ ምድሪ ዘለዉ ዓይነታት እንስሳን ንነፍሲ ​​ወከፎም ዝኸውን መግቢን፡ ድሙታት ፍሩይ ዝደሚ ስጋ ጥራይ ከም ዝበልዑ ብምዝካር። ኩሉ ሰብ ብዙሕ ማይ ይሰቲ፡ ኣምላኽ ከምኡ ምምዕዳው ረሲዑ። ስለዚ ኖህ ኣስማት ኵሎም እንስሳታት ዝሓዘ ዝርዝር መፈተሺ፡ ከምኡውን ንነፍሲ ​​ወከፍ ዓይነት እንስሳታት ዚኸውን ዝርዝር ዅሉ ቀረብ ምደለዮ። እዚ ዝርዝር እዚ ኣብ መጽሓፍ ቅዱስ ኣበይ እዩ ተዛዚሙ፧ እዚ ምሉእ ውግእ ኣይሁድን ዓረብን ኣብ ኦሪት ዝተመርኮሰ እዩ፣ ስለዚ ድማ እዞም ዕቡያት ሰባት ነቲ ኣብ ሃይማኖታዊ ጽውጽዋይ ናይዛ መጽሓፍ ዘሎ ውጥረት ዝመልኦ ትንቢታት ክፍጽሙ ይጽዕሩ ኣለዉ።


Roberto da Silva Rocha, professor universitário e cientista político

Nenhum comentário: