domingo, 15 de setembro de 2024

ޖުމްލަ އިމަރޖެންސީ އިފެކްޓް: “ރައީސް” އިން ފެށިގެން “ކުޑަކުދިން” އަށް


ޖުމްލަ އިމަރޖެންސީ އިފެކްޓް: “ރައީސް” އިން ފެށިގެން “ކުޑަކުދިން” އަށް

އަޅުގަނޑުގެ ކޮންސެޕްޓް އޮފް އިމަރޖެންސީ އަމިއްލައަށް ޕްލެޖިއަރައިޒްކޮށް، އޭގެ ކޮންޓެންޓް އެހެން ޕޯސްޓެއްގައި، އަޅުގަނޑު ބުނީ، ހަގީގަތެއްގައި ޣަރަޤުވުމަކީ، ހަގީގަތުގެ ތަޞައްވުރުން ބޭރުގައިވާ އެހެން ކޮންޓެކްސްޓްތައް އަޅުގަނޑުމެންނަށް ވިސްނޭނެ ކަމެއް ނޫން ކަމަށެވެ.
އެއީ ކަނޑުން ބޭރުގައި އެހެން ދުނިޔެއެއް ތަޞައްވުރު ކުރުމުގެ ޤާބިލުކަން ނެތް މަހެއް ފަދައިން، ކަނޑުގެ ފެނުގެ ބޭރުގައި ފޮރުވިފައިވާ މަހަކަށް މާނައެއް ދޭހަވާ އެއްވެސް އެއްޗެއް ނެތް ފަދައިން، އަދި ފެނުން ފުންމާލުމުން އެކަން ސާބިތުވެއެވެ.
ޕްލެޓޯގެ މަޝްހޫރު ހޮހަޅައިގެ ހާދިސާ، 2500 އަހަރަށްވުރެ ގިނަ ދުވަސްވީ، ހަމައެކަނި މިކަމާއި ހޮހަޅަ މީތުގެ އެހެން ވަރޝަންތަކަށް އިންސްޕަޔަރ ކުރި، މީހުންނަށް އެމީހުންގެ ދުނިޔެ ވިސްނޭނީ ހަމައެކަނި އަމިއްލަ ތަޖުރިބާތަކުންނެވެ.
އަހަރެންނަށް، - ސޮލިޕްސިޒަމް އަށް މާފުކުރޭ - އަހަރެން ދީނީ ފިކުރު ދެނެގަތުމުގައި ކިހާ ލިމިޓެޑް ކަމެއްކަން އެނގުނީ އަހަރެން އުފަންވުމުން ފެށިގެން އުމުރުން 19 އަހަރާ ހަމައަށް އެނގޭ ހަމައެކަނި ދީން ކަމަށްވާ ބަޕްޓިސްޓް ދީނީ މީހަކަށް ވުން ހުއްޓާލުމުންނެވެ؛ ފުރަތަމަ ފަހަރަށް އަހަރެން ބްރެސިލިއާގެ ކެތެޑްރަލްއެއް ކަމަށްވާ ކެތޮލިކް ޗާޗަށް ވަދެ ފިރިމީހާގެ ކޯސް ނަގަން، އަހަރެންގެ ކެތޮލިކް އަނބިމީހާގެ އެދުންތައް ފުއްދުމަށް ކެތޮލިކް ކައިވެނީގެ ރަސްމިއްޔާތު ކުރިއަށް ގެންދިއުމަށް ފައްޅީގެ ވެރިޔާ ލާޒިމު ކުރިއެވެ me swallow dry އަހަރެންގެ ދީނީ އިހުސާސްތަކަށް ބިދޭސީ ތަފާތު ޚިޔާލެއް ނަމަވެސް އަހަރެން އެތަނުން ދިޔައީ މީގެ ގާތްގަނޑަކަށް 44 އަހަރު ކުރިން އާ ޑިސްޓްރަޕްޓިވް ހޭލުންތެރިކަމަކާއެކު، ހަގީގަތެއް ފަޅައިގެން ގޮސް މޮޑެލްއަކާ އެކުގަ އެވެ.
އަހަރެންނަށް ވެޖެޓޭރިއަނިޒަމް ނުވަތަ ވީގަން ޑައިޓްގެ މަލާމާތުގެކަން އެނގުނީ ހަމައެކަނި މިފަދަ ހަނި ކާނާތައް ހޯދައި އާޓިފިޝަލް އަދި އެންޓިސޯޝަލް ބެރިއަރ އެއް ޖަހައިގެން މީހުންނާއި ރައްޓެހިންނާއި ގާތްތިމާގެ މީހުން ބިރުގަންނަވާލުމަކީ އަމަލީ ގޮތުން ކުރެވޭނެ ކަމެއް ނޫން ކަމަށް ވާތީއެވެ އެއީ ބަޔޯސައިންޓިފިކް އަދި މެޑިކަލް ހެކިތަކާއެކު ސައިންޓިފިކް ފޮތްތަކާއި މަޖައްލާތައް ކިޔައި، ސައިންޓިފިކް ކޮންޓެންޓުން ހުސްވެފައިވާ އެ ޚުދުމުޚުތާރު ފަލްސަފާވެރި އަދި ރިޗުއަލް ޑައިޓްގެ ސިފަތައް ސާބިތުކޮށްދީގެން އަމިއްލައަށް ގަބޫލުކޮށްދިނެވެ.
އަޅުގަނޑު ސޯޝަލިސްޓަކަށް ވުން ހުއްޓާލިއިރު، މާކްސްގެ ކެޕިޓަލް ފަދަ އަދަބިއްޔާތުން، ވައްކަމުން އުފެދިފައިވާ އަމިއްލަ މުދަލުގެ ތީސީސްތަކާއެކު، ކޮމިއުނިޒަމްގެ އަގުބޮޑު ޤާނޫނުތަކުގެ އަސްލާ ބެހޭގޮތުން ޢަމަލީ ގޮތުން އެއްވެސް އެއްޗެއް ދައްކާފައި ނުވާ އާދަޔާޚިލާފު މެނިޕިއުލޭޝަން އަޅުގަނޑަށް ވިސްނުނެވެ އެއްވެސް ކޮހޯޓް ގްރޫޕަކީ ހެޓަރޮޖީނިއަސް ގްރޫޕަކަށް ވާތީ އަދި އަބަދަށްޓަކައި ވެސް ވާނެ ކަމުން އަމިއްލައަށް އަދި އަމިއްލައަށް އެއްވެސް ކަމެއް ތަމްސީލު ނުކުރާ ކްލާސްތައް، ޕްރެކްޓިސް އިން ސާބިތުވެފައިވަނީ އަންހެން މަސައްކަތްތެރިންގެ ދަރަޖައަށް އާ ކަނާތު ފަރާތުން ހިތްވަރުދީގެން ފެމިނިސްޓް އިންގިލާބު ކުރިއަށް ގެންދިއުމަށެވެ ކްލާހުގައި ޔޫރަޕިއަން ޔޫނިއަންގެ މަސައްކަތްތެރިން، މެނުއަލް މަސައްކަތްތެރިން ބައިބައިވެ އެކަކު އަނެކަކާ ޖެހި، މެނުއަލްތަކާއި ފިކުރީ މީހުންނާއި، ފަންނާނުންނާއި، ކުޅިވަރު ކުޅުންތެރިންނާއި، ކުދި ބުރުޖުއަޒީންނާއި، ބޮލާއި މަސައްކަތްތެރިންގެ އޭޖެންޓުންނާއި، އުބެރިސްޓާސް އާއި އިފުޑިއަނުންގެ މެދުގައި ނިމުމެއް ނެތް ވާދަވެރިކަމެއް އުފެދި، އެހާ ގިނައެވެ އަޅުގަނޑުމެންގެ ޒަމާނުގައި މާކްސް ދިރުއްވައިފިނަމަ ހައިރާންވާނެ ކަމުގެ ފުރުސަތުތައް، ވަޒީފާއެއް އުފެއްދުމަށް ކުރާ ހަރަދުތަކަށް ބަލާއިރު، އަދި ގްލޯބަލައިޒްޑް ލޮޖިސްޓިކްސް ޗޭން ބެލެހެއްޓުމަށް ކުރާ ހަރަދުތަކަށް ބަލާއިރު، ކެޕިޓަލިސްޓް ލޭބަރ ބޭނުންކުރުމާ ބެހޭގޮތުން ލިޔުއްވި އެއްޗަކާ މެދު އޭނާ ލަދުގަންނާނެ!
އެ މޮޔަކަން ވިސްނޭނީ އިންޑޮނޭޝިއާގެ ޓްރޮބްލިއަންޑް އައިލެންޑްސްގެ ކުއްލާ އާއި ޕޮޓްލަޓްޝް އަށް ވިސްނައިދިނުމަށް މަލިނޯވިސްކީ ކުރި ފަދައިން ހަގީގަތް އަލުން ތަހުލީލު ކުރުމަށް ރިޓައިޓް އޮފް ޕޭސަޖަށް ފަހު މެތޮޑޮލޮޖިކަލް ސެޕަރޭޝަން އެއް އޮތުމުންނެވެ.
ފޭނަޓިސިޒަމްގެ ތެރޭގައި ވަށާލެވިފައިވާ ފިކުރީ މުޠުލަޤު ފިކުރުގެ ޖާހިލުކަމުގެ ކަލްޓަށް ފަރުވާއެއް ނެތް، ހަމައެކަނި އަމިއްލައަށް ފަރުވާ ދިނުމަކީ އަމިއްލައަށް ސެންސަރު ކުރުމާއި ކުއްލި އަދި މުޅިން ފަޅައިގެން ދިއުމާއި އެކު ހިލޭސާބަހަށް އަދި ޣައިރު ޤުދުރަތީ ގޮތުން ދުރުވުމެވެ ބާލިން ފާރު ވެއްޓުމާއި ޔޫއެސްއެސްއާރު އުވާލުމާއެކު އަދިވެސް ޗައިނާއަކީ ސޯޝަލިޒަމް، ކޮމިއުނިޒަމްގައި ކާމިޔާބު މޮޑެލްއެއްގެ ގޮތުގައި ދެކުމަށް ބާރުއަޅާއިރު، އަނެއް ބަޔަކު މުޅި އަދަބިއްޔާތު އަންދާލިއިރު، ޔުނިވާސިޓީ އޮފް ބްރެސިލިއާގެ ޔުނިވާސިޓީ ޕްރޮފެސަރަކު އޭނާގެ މާކްސިސްޓަކާ އަލްވަދާއު ކިޔާތަން ބަލަން ހުއްޓެވެ collection and lament 60 އަހަރު ހޭދަކުރި ހުރިހާ ކޮމިއުނިސްޓް ދޮގު ވާހަކަތަކަކާއެކު ނަމަވެސް ބްރެސިލިއާގެ ސެންޓްރަލް ބަސް ސްޓޭޝަންގެ ސެކަންޑް ހެންޑް ފޮތް ފިހާރަތަކަށް އެތައް ސަތޭކަ ފޮތްތަކެއް އުކާލުމުން ލިބުނު ލުޔަކީ ޒުވާނަކު ދުވަހަކުވެސް ހެކިވާން ހުއްދަ ދިން އެންމެ ފަރިތަ ރަސްމިއްޔާތެވެ އެދުވަހު އެތައް ބައެކެވެ.
“މި ފަސްގަނޑުގެ ފައިލްތަކުން ތިޔައީ މަޑުމައިތިރި މަންމައެއް”، އައިޑިއޯސިންކްރެޓިކް ކޮންސްޓްރަކްޓްތަކުން ޑިސްޓްރަޕްޓިވް އިޖުތިމާއީ ޖޯންރާތައް އުފެއްދި “ރައީސް” ޑިލްމާގެ ތަބާއިން ލަވަކިޔައި، ޑައިލެކްޓިކަލް ވާން ޖެހޭ އަދި މާކްސިއަން ތިއަރީއާ ދެކޮޅު ކެޓަގަރީތައް ފުޅާކޮށް، މުޖުތަމައު އުވާލުމަށް އޮޅުން ބޮޅުން އިތުރުކޮށްދެއެވެ ތަޤްރީރުތަކުގެ މަސައްކަތުން ނުވަތަ ގްރެމްޝީއާ އެކު ހަނގުރާމައަކީ ޚިޔާލުގެ ވެރިކަންކުރާ މަޤާމެއް ކަމަށް ކިޔުމަށް އެއްބަސްވިއެވެ. އެހެންވީމަ ތެދެއް!


Roberto da Silva Rocha, professor universitário e cientista político

Nenhum comentário: